„Co zbadać?” – to pytanie słyszę bardzo często od osób, które przechodzą na dietę wegańską lub są już na tej diecie.
W bardzo konkretny sposób postaram się odpowiedzieć.Jeżeli dopiero przechodzisz na dietę wegańską, lub stosujesz ją od kilku tygodniu, Twoje wyniki badań zapewne nie zmieniły się istotnie od czasu zmiany sposobu odżywiania się. Jeżeli w ciągu 6 miesięcy robiłeś badania takie jak morfologia z rozmazem, lipidogram, TSH i wyszły dobrze, nie musisz wykonywać badań zaraz po zmianie diety. Zrób je za kilka miesięcy (najpóźniej za 6 miesięcy od czasu przejścia na weganizm).
Zbadaj wtedy:
- · Morfologię z rozmazem
- · Lipidogram
- · TSH
- · Ferrytynę – odzwierciedla stan zapasów żelaza w organizmie. Nie opłaca się natomiast robić badania samego żelaza.
- · Witaminę B12 - odstaw suplementy na kilka dni przed badaniem [przeczytaj też uwagi dotyczące witaminy B12 dalej]
- · Witaminę D, jeżeli będziesz mógł sobie pozwolić na to badanie (jest odpłatne) i jeżeli masz powód aby je zbadać (np. często chorujesz, cierpisz na chorobę autoimmunologiczną, depresję, cukrzycę itp.). Jeżeli chodzisz do endokrynologa, poproś go o skierowanie, wtedy zrobisz je bezpłatnie. Endokrynolog (czyli lekarz który zajmuje się gospodarką hormonalną organizmu) może wystawić Ci skierowanie, gdyż witamina D w organizmie jest hormonem. Jeżeli nie możesz pozwolić sobie na to badanie lub uznasz, że nie jest Ci ono potrzebne, bierz suplement w dawce standardowej (tu informacja).
- Lipidogram - szczególnie, jeżeli stosujesz dietę 80/10/10
Co zbadać małym weganom?
Mały weganin, czyli dziecko weganki i noworodek, który nigdy jeszcze nie jadł produktów pochodzenia zwierzęcego (z wyjątkiem mleka matki ;)) powinien mieć wykonane badanie krwi w pierwszym półroczu życia. Często dzieci nie mają takiego badania, bo lekarz pediatra nie widzi powodu, aby je zrobić lub rodzice nie czują, żeby było coś nie tak. Ja uważam, że lepiej jest zrobić takie badanie z przynajmniej dwóch powodów:
- . W 4-6 miesiącu życia dziecka często spada poziom żelaza w organizmie i jest to naturalne. Wyczerpują się zapasy żelaza zgromadzonego w okresie życia płodowego.
- . W 6 msc życia dziecka zaczynają być wprowadzane produkty żywnościowe do jadłospisu a wraz z upływem czasu dziecko będzie jadło coraz więcej i piło coraz mniej mleka (w mleku matki znajduje się witamina B12).
Głównie z tych dwóch powodów polecam ocenić, jak się przedstawiają zapasy żelaza oraz witaminy B12 w organizmie dziecka. Czasem do tego dochodzi stan zdrowia matki w czasie ciąży.
Co zbadać, jeżeli jesteś na diecie wegańskiej już od kilku lat?
Jeżeli jesteś osobą zdrową i nie cierpisz na żadne choroby przewlekłe, w zupełności wystarczą podstawowe badania wymienione powyżej. Jeżeli podejrzewasz, że masz problem zdrowotny, udaj się do lekarza.
Uwagi do witaminy B12:
- Jeżeli nie suplementujesz regularnie witaminy B12, postaraj się badać jej poziom przynajmniej raz do roku a przed pomiarem odstaw suplementy na kilka dni wcześniej, aby nie zafałszować wyników. Analizując wyniki nie sugeruj się normami laboratoryjnymi bo są często bez sensu (norma od 187 do blisko 900 pg/ml witaminy B12 jest zbyt szeroka). Postaraj się mieć poziom tej witaminy w zakresie 500-800 pg/ml.
- Pamiętaj również, że stężenie całkowitej witaminy B12 jest sumą witaminy B12 związanej z haptokorin i holoTCII. HoloTCII jest przenośniekiem aktywnych form witaminy B12, haptokorin przenosi nieaktywne. Jeżeli więc suplementujesz spirulinę (zawiera nieaktywne formy B12) lub ogólnie podejrzewasz u siebie niedobór, idealnie byłoby wziąć pod uwagę również inne wskaźniki niedoboru tej witaminy takie jak homocysteina, holoTC, kwas methylomalonowy a nie sam pomiar witaminy B12. Więcej na ten temat przeczytasz tu.
Jeżeli chcesz sprawdzić, jaki masz zapas żelaza w organizmie, zbadaj poziom ferrytyny. Normy są szerokie (znowu od około 15 do 200 mcg/l), postaraj się dążyć do wyniku powyżej 15 mcg/l ale nie musisz mieć powyżej 100. Dbaj o właściwą dietę, to najlepszy sposób na poprawę zapasów żelaza w organizmie. O tym, gdzie szukać żelaza przeczytasz w tym poście.
Przy analizowaniu wyników morfologii, zwróć uwagę na MCV. Jest to wielkość krwinek czerwonych. Kiedy MCV jest poniżej normy, może wskazywać na niedobór żelaza. Kiedy jest powyżej, może wskazywać na niedobór witaminy B12 lub folianów.
Dobierając suplementy z witaminą B12 czy witaminą D, sugeruj się swoimi wynikami badań, To, że ktoś bierze witaminę D w dawce 10 000 IU, nie znaczy że Tobie to również jest potrzebne.
Dobierając suplementy z witaminą B12 czy witaminą D, sugeruj się swoimi wynikami badań, To, że ktoś bierze witaminę D w dawce 10 000 IU, nie znaczy że Tobie to również jest potrzebne.
Jeżeli uważasz, że post jest wartościowy, podziel się nim z osobami, które mogą potrzebować tych informacji. Pozdrawiam :)
![]()
Jeżeli jesteś zainteresowany dietą roślinną, zapraszam Cię do zapoznania się z moją książką "Wege. Dieta roślinna w praktyce" - jest to kompendium wiedzy na temat diety wegańskiej.
